Arabuluculuk

Arabuluculuk Nedir?

Alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden biri olan Arabuluculuk, taraflar arasındaki uyuşmazlıkları dava dışında çözmeye ve taraflar arasında anlaşma sağlamaya yönelik olarak bağımsız ve tarafsız üçüncü bir kişi yani arabulucu tarafından yürütülen gizlik, eşitlik ve gönüllülük ilkelerine dayanan bir müzakere sürecidir. Arabuluculuk, 2012 yılında 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun yürürlüğe girmesi ile birlikte hukuk sistemimizde yerini almıştır.

Arabuluculuk, taraflar arasında tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri konularda doğabilecek özel hukuk uyuşmazlıklarının mahkeme dışında, arabulucu yardımıyla çözülmesidir.

  • Arabuluculuk anlaşması mahkeme kararı yerine geçer.
  • Uyuşmazlıkları mahkemede dava yoluyla çözmekten daha ekonomik ve daha kısa süren bir yoldur.
  • Tarafların arabulucuyu kendilerinin seçmesi mümkündür, süreç gizlilik içinde yürütülür.
  • Arabulucuğa uyuşmazlık dava aşamasına gelmeden önce veya davanın görülmesi sırasında başvurulabilir.

Arabulucu Kimdir?

Arabulucu;

  • Hukuk fakültesi mezunu
  • En az beş yıl kıdeme sahip
  • Gerekli eğitimleri almış
  • Sınavlarda başarılı olmuş kişidir.

Arabulucular, Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanlığı tarafından tutulan arabulucular siciline kayıtlı olarak mesleklerini icra ederler.

Arabulucu; aralarında ihtilaf olan tarafları bir araya getiren, onların birbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesini sağlamak amacıyla iletişim sürecinin kurulmasını gerçekleştiren, gerektiğinde çözüm önerileri sunan ve bu amaçla uzmanlık eğitimini aldığı teknikleri kullanan, görevini tarafsız ve bağımsız olarak yerine getiren kişidir.

Arabulucu, taraflar arasındaki asıl uyuşmazlığı ve tarafların gerçek menfaatlerini tespit ederek uyuşmazlığa neden olan konuların müzakere edilmesini sağlar. Gerektiğinde çözüm önerileri sunar.

Arabuluculuk Konuları

Arabuluculuk, 2012 yılında 6325 sayılı "Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu" ile hukuk sistemimize dahil olmuştur.

Arabuluculuk, 01.01.2018 tarihinden itibaren yürürlüğe giren ve "dava şartı olarak arabuluculuk" sistemini içeren 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu uyarınca işçi-işveren uyuşmazlıklarında dava şartı haline gelmiştir.

01.01.2019 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 7155 sayılı kanun ile 6102 sayılı TTK'ya eklenen 5/A-1 maddesi uyarında "ticari davalarda, konusu bir miktar paranın ödenmesi olan alacak ve tazminat talepleri hakkında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır" denilmekle, arabuluculuk artık bu davalar yönünden de hukukumuzda zorunlu dava şartı olarak yerini almıştır.

28 Temmuz 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 7251 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a (“Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun“), “Dava şartı olarak arabuluculuk” başlığı ile “73/A” maddesi eklendi. Bu maddeyle, parasal sınır olan 10.390 TL ve üzerindeki tüketici uyuşmazlıklarında dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı haline getirilmiştir.

Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebildikleri her özel hukuk uyuşmazlığı için arabulucuya gidebilir. Tarafların sulh olabildikleri özel hukuk uyuşmazlıklarının tamamı arabuluculuğa elverişlidir.

  • Ticari Uyuşmazlıklar
  • İşçi - İşveren Uyuşmazlıkları
  • Tüketici Uyuşmazlıkları
  • Kira Uyuşmazlıkları,
  • Ortaklığın Giderilmesi Uyuşmazlıkları
  • Aile Hukuku Uyuşmazlıkları
  • İnşaat Hukuku Uyuşmazlıkları
  • Enerji ve Maden Hukuku Uyuşmazlıkları
  • Spor Hukuku Uyuşmazlıkları
  • Sigorta Hukuku Uyuşmazlıkları
  • Fikri ve Sınai Haklar Hukuku Uyuşmazlıkları
  • Sağlık Hukuku Uyuşmazlıkları
  • Banka ve Finans Hukuku Uyuşmazlıkları

Neden Arabuluculuk?

Arabuluculuk, taraflar arasında tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri konularda doğabilecek özel hukuk uyuşmazlıklarının mahkeme dışında, arabulucu yardımıyla çözülmesidir.

  • Arabuluculuk anlaşması mahkeme kararı yerine geçer.
  • Uyuşmazlıkları mahkemede dava yoluyla çözmekten daha ekonomik ve daha kısa süren bir yoldur.
  • Tarafların arabulucuyu kendilerinin seçmesi mümkündür, süreç gizlilik içinde yürütülür.
  • Arabulucuğa uyuşmazlık dava aşamasına gelmeden önce veya davanın görülmesi sırasında başvurulabilir.
  • Mahkemeden daha kısa sürer ve ekonomiktir.

Arabuluculuk Süreci

Arabuluculuğa uygun olan uyuşmazlıkların, dava açılmadan önce veya dava açıldıktan sonra arabuluculuk yöntemi ile çözülmesi mümkündür.

Dava açılmadan önce, taraflardan biri arabulucuya başvurabilir. Diğer taraf uyuşmazlığı arabuluculuk süreci ile çözmeyi kabul ederse, uyuşmazlık arabuluculukta çözülebilir. İşçi-işveren uyuşmazlıkları ile ticari uyuşmazlıklarla ilgili dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmasızorunludur.

Dava açıldıktan sonra; hakim tarafları arabuluculuğun faydaları konusunda bilgilendirip, uyuşmazlığı arabuluculukta çözmelerini tavsiye edebilir. Hakim yönlendirmesi üzerine veya hakimin yönlendirmesi olmadan taraflardan birinin arabuluculuk teklifine diğer taraf olumlu cevap verir ise, uyuşmazlık arabuluculuk yoluyla çözülebilir.

Arabuluculuk iradi bir süreçtir: Her ne kadar işçi-işveren uyuşmazlıkları, ticari uyuşmazlıklar ve tüketici hukuk uyuşmazlıklarında dava öncesinde arabuluculuk yoluna başvuru zorunlu ise de anlaşma sağlanamaması halinde taraflar dava yoluna gidebilirler. Arabuluculuk sürecinde taraflar, arabulucu seçme, süreci sonlandırma, kendi çözümlerini üretme konusunda serbesttirler.

Arabuluculuk görüşmelerine başlayabilmek için, tarafların iradeleri ve gönüllü olmaları esastır. Kanunda aksi belirtilmedikçe, taraflar arabulucuyu serbestçe seçer. Seçilen arabulucu, tarafları ilk toplantıya çağırır ve üzerinde anlaşılamayan konu hakkında tarafların konuşmalarını ve birbirlerinin fikirlerini ilk ağızdan duymalarını sağlayarak, süreci en sağlıklı bir şekilde yürütür. Arabulucu hukuki tavsiye veremez, karar veremez, çözüm önerisinde bulunamaz, tarafları çözüm önerisine kabule zorlayamaz. Ancak tarafların kendi başına bir çözüm üretemediğini görürse, tarafların yararına bir çözüm önerisinde bulunabilir.

Arabuluculuk gizli bir süreçtir: Arabuluculuk görüşmeleri sırasında tarafların birbirlerine sundukları bilgi ve belgeler ile sürece yönelik çözüm önerilerinin gizli tutulması zorunludur. Taraflar aksini kararlaştırmadıkça gizliliğin ihlal etmesi halinde cezai müeyyidesi yasada düzenlenmiştir.

Arabuluculuk tarafların eşit olduğu bir süreçtir: Taraflar, sürecin tamamında eşit haklara sahiptir. Tarafların mesleklerinin, konumlarının, maddi durumlarının ve hatta hukuken haklı olup olmadıklarının önemi yoktur

Arabuluculuk Ücreti

Arabuluculuk hizmetleri ücrete tabidir.

Bu ücret uyuşmazlığın konusuna, görev yapan arabulucu sayısına ve konusu para olan anlaşmazlıklarda bedele göre değişmektedir.

Daha fazla bilgi için bizimle irtibat kurunuz.

Arabuluculuk sürecinde uygulanan asgari ücret tarifesi ile ilgili bilgiye aşağıdaki adresten ulaşılabilir.

Arabuluculuk Ücret Tarifesi için TIKLAYINIZ

Arabuluculuk Mevzuatı

  • 6325 Sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu
  • Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği
  • Türkiye Arabulucular Etik Kuralları
  • 7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu
  • 7155 Sayılı Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun
  • 2021 Yılı Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi

Tahkim Mevzuatı

  • Milletler Arası Tahkim Kanunu
  • HMK'da Tahkim Hükümleri